Ushbu maqolada o‘pka alveolalarining gistologik tuzilishi, ularning hujayraviy tarkibi va gaz almashinuvidagi roli batafsil yoritilgan. Alveola devorining asosiy komponentlari — I va II tip pnevmositlar, surfaktant, interalveolyar septum va alveolyar makrofaglar morfologik nuqtai nazardan tahlil qilingan. Shuningdek, alveola va kapillyarlar o‘rtasidagi tuzilmaviy moslashuvlar hamda gaz almashinuvi mexanizmi izchil bayon etilgan. Mavzuning dolzarbligi, ayniqsa respirator kasalliklar, surfaktant yetishmovchiligi, emfizema va fibroz kabi klinik holatlarda alveolalarning buzilishi bilan bog‘liq patologiyalarni anglashda namoyon bo‘ladi.
Diabet mellitus – bu insulin yetishmovchiligi yoki organizm to‘qimalarining unga nisbatan sezuvchanligining pasayishi natijasida yuzaga keladigan surunkali metabolik kasallik bo‘lib, doimiy giperglikemiya bilan kechadi. Ushbu maqolada diabetning tasnifi, etiologiyasi, patogenezi, klinik ko‘rinishlari va asoratlari yoritilgan. Shuningdek, zamonaviy davolash yondashuvlari – insulin terapiyasi, og‘iz orqali qabul qilinadigan gipoglikemik dorilar, inkretin asosidagi terapiya, SGLT2 ingibitorlari va istiqbolli hujayra hamda gen terapiyalari haqida ma’lumot berilgan. Kasallikni boshqarishda hayot tarzini o‘zgartirish, parhez terapiyasi va profilaktika choralarining ahamiyati alohida ta’kidlangan.
Ushbu ilmiy maqolada ko‘zning asosiy sezuvchi qismi — retina (to‘r parda)ning gistologik tuzilishi va har bir qatlamning ko‘rish jarayonidagi funksional ahamiyati yoritilgan. Retina 10 ta qatlamdan tashkil topgan bo‘lib, har bir qatlamda maxsus morfologik tuzilma va funksional hujayralar mavjud. Fotoretseptorlar (tayanch rod va konuslar), bipolar va ganglion hujayralar, pigment epiteliysi, neyroglial elementlar ko‘rishning boshlang‘ich bosqichida yorug‘lik signallarini qabul qilish, uzatish va qayta ishlashda asosiy rol o‘ynaydi. Maqolada shuningdek, retina qatlamlarining o‘zaro integratsiyasi, ularning patologik holatlar — masalan, diabetik retinopatiya, glaukoma va retina degeneratsiyalari bilan bog‘liqligi ham tahlil qilingan. Retina gistologiyasini chuqur o‘rganish oftalmologik kasalliklarni erta aniqlash va samarali davolashda muhim ahamiyat kasb etadi.
This article reveals the importance of didactic games and exercises in the development of oral speech in primary school students. The author analyzes the psychological and pedagogical foundations of speech development in young children and substantiates the positive influence of game forms of learning on the expansion of vocabulary, the strengthening of grammatical structure, and the formation of communicative competence. The article presents effective types of games and exercises aimed at developing oral speech, as well as methodological recommendations for teachers.