IFODALI O‘QISHDA INTONATSIYA, TEMP VA RITMNING FUNKSIONAL MODELI: MATEMATIK-LINGVISTIK TAHLIL VA O‘QITISH STRATEGIYALARI

Ushbu maqolada ifodali o‘qishda intonatsiya, temp va ritmning funksional modelini matematik-lingvistik yondashuv asosida ishlab chiqish, prosodiyaning semantik, kognitiv va emotsional jarayonlardagi rolini aniqlash hamda ularni o‘qitish strategiyalariga integratsiya qilish masalalari yoritilgan. Tadqiqot aralash metodlar — akustik tahlil (Praat), lingvistik tahlil, matematik modellashtirish va pedagogik eksperiment asosida olib borildi. 90 nafar o‘quvchi ishtirokida o‘tkazilgan tajriba natijalariga ko‘ra, intonatsiya aniqligi, tempni boshqarish, ritmik barqarorlik va umumiy prosodik kompetensiya sezilarli darajada oshgani aniqlandi. Intonatsiya konturining silliqlashuvi, pitch diapazonining kengayishi, ritmik segmentlarning barqarorlashuvi va tempning semantik kontekstga moslashishi matematik modellashtirilgan grafiklar orqali ilmiy isbotlandi. Tadqiqot natijalari prosodiyaning o‘quvchilarda matnni chuqur idrok etish, emotsional tafakkur, mantiqiy segmentatsiya, xotira jarayonlari va nutq madaniyatini shakllantirishdagi o‘rnini tasdiqlaydi. Taklif etilgan matematik-lingvistik model o‘zbek tilida ifodali o‘qishni o‘rgatishning innovatsion metodik asosini yaratadi hamda lingvodidaktika, psixolingvistika va fonetika sohalari uchun nazariy-amaliy ahamiyatga ega.


20.11.2025 Volume Issue View more Download
BIZNES VA QIMMATLI QOG‘OZLARNI BAHOLASH

Mazkur ilmiy ishda biznes va qimmatli qog‘ozlarni baholashning nazariy va amaliy jihatlari yoritilgan. Tadqiqot davomida kompaniya qiymatini aniqlashda qo‘llaniladigan asosiy yondashuvlar — diskontlangan pul oqimi (DCF), multiplikatorlar usuli va aktivlar asosida baholash metodlari tahlil qilingan.Natijalar shuni ko‘rsatadiki, texnologiya va sog‘liqni saqlash tarmoqlari yuqori qiymatga ega bo‘lsa, energetika va an’anaviy sanoat tarmoqlarida ushbu ko‘rsatkichlar nisbatan past. Ushbu tadqiqot natijalari biznes subyektlari va investorlar uchun qaror qabul qilish jarayonida amaliy ahamiyat kasb etadi.


18.11.2025 Volume Issue View more Download
AFV VA AMNISTIYA INSTITUTLARINING JINOIY JAVOBGARLIKNI BELGILASHNING HUQUQIY MUAMMOLARI

Kirish. Afv va amnistiya institutlari jinoyat huquqida insonparvarlik tamoyilining muhim ko‘rinishlaridan biri sanaladi. Ushbu institutlar jinoyat sodir etgan shaxslar uchun jazoni yengillashtirish yoki jazoning jazoni o‘tashdan ozod etishni nazarda tutadi. Biroq afv va amnistiyaning qo‘llanish tartibi, ularning huquqiy oqibatlari hamda jinoyat uchun javobgarlik tizimidagi o‘rni bir qator amaliy va nazariy muammolarni keltirib chiqaradi.


18.11.2025 Volume Issue View more Download
IMPORT TOVARLARNING SUN'IY PASAYTIRILGAN BOJXONA QIYMATIGA QARSHI INNOVATSION MEXANIZMLAR: XALQARO TAJRIBA ASOSIDA O'ZBEKISTON UCHUN YECHIMLAR

Maqolada import qilinadigan tovarlarning bojxona deklaratsiyasida qiymatini sun'iy pasaytirish (undervaluation) muammosi tahlil qilinadi. Germaniya, Polsha, Singapur va Estoniya tajribasi asosida O‘zbekistonda tatbiq etilishi mumkin bo‘lgan uchta zamonaviy mexanizm taklif qilinadi: Real-Time Customs Price API, Importchilar uchun Reputatsiya Reytingi va Blockchain Invoice Registry. Ushbu mexanizmlar narx manipulyatsiyasini kamaytirish, bojxona daromadlarini oshirish va halol raqobatni ta’minlashga xizmat qiladi.


17.11.2025 Volume Issue View more Download
“DENGIZ BIZGA KELMASA — BIZ DENGIZGA BORAMIZ!”

Maqolada O‘zbekistonning dengizga chiqishdagi geografik cheklovlari, xalqaro savdo logistikasi va tranzit yo‘laklarining samaradorligi tahlil qilinadi. UNCLOS doirasidagi LLDCs huquqlari, JST a’zoligining tranzit erkinligiga ta’siri hamda Trans-Afg‘on va Trans-Kaspiy kabi yo‘nalishlarning strategik ahamiyati ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, maqola Markaziy Osiyo integratsiyasining rolini asoslab, dengizga chiqish imkoniyati bo‘lmagan davlatlar manfaatini kuchaytirish maqsadida UNCLOSga yangi norma kiritish taklifini ilgari suradi.


17.11.2025 Volume Issue View more Download
Telegram ZENODO OpenAire Copernicus Cyberleninka Google Scholar Impact Factor