Gripp – o‘tkir virusli kasallik bo‘lib, u umumiy zaharlanish bеlgilari, tana haroratining ko‘tarilishi, yuqori nafas yo‘li, yurak qon-tomir va asab sistеmasining zararlanishi kabi alomatlar bilan tavsiflanadi. Gripp virusi odamlar orasida doimiy aylanib yurib, xar 2-3 yilda epidеmiya bеrib turadi. Bu epidеmiyalar virusning turli xil sеrologik variantlari tomonidan chaqiriladi. A - virusining yangi sеrotiplari paydo bo‘lganda esa (xar 10-30 yilda) pandеmiya sodir bo‘ladi. A virusini turli har xil uzoqqa uchuvchi qushlar va hayvonlarga o‘tishi va ulardan odamlarga o‘tishi kuzatilgan. Bu holat virusning yangi sеrotiplarini paydo bo‘lishida asosiy omil bo‘lsa, ajab emas.

Chin o‘smalar a’zo va organlarning xususiy to‘qimalaridan iborat tuzilmalardir. Shishsimon o‘smalar esa biror bir bezlarning sekret chiqarish yo‘li bekilib qolishi hisobiga suyuqlik to‘planib, kattalashuvi, ular tovuq tuxumidan ayol kishi mushtidek o‘lchamda bo‘ladi. O‘smalarni morfologik tuzilishi va klinik jihatdan o‘tishiga qarab xavfsiz va xafvli o‘smaga bo‘linadi. Xavfsiz o‘smalar qaysi a’zoda yuzaga keladigan bo‘lsa, o‘sha a’zo doirasidan tashqariga chiqmaydi.

Bul maqalada qaraqalpaq xalqınıń ullı shayırlarınıń biri bolǵan Berdaq shayır hám baqsı ekenligi tuwralı, sonıń menen birge Berdaq shayır haqqında onıń sóz zergeri retinde ulıǵlap sóz jazǵan, qosıq dóretken shayırlarımız Berdaqtı táriplegeni haqqında sóz etilgen.

Ushbu maqolada islom dinining Movarounnahr hududiga kirib kelishi, uning dastlabki davrdagi tarqalish jarayoni, mahalliy aholining e’tiqodga bo‘lgan munosabati va islomning bu mintaqada mustahkamlanish omillari tahlil etilgan. Shuningdek, islomning siyosiy, madaniy va ma’naviy hayotga ko‘rsatgan ta’siri tarixiy manbalar asosida yoritiladi.

Ushbu maqolada Temuriylar davrida Samarqandning ilm-fanga bo‘lgan yuksak e’tibori, Ulug‘bek rasadxonasining ahamiyati va Samarqand ilmiy maktabining xalqaro maydondagi o‘rni to’g’risidagi ma’lumotlar keltirilgan.