Ushbu maqolada hududlarning investitsion jozibadorligi masalalari, ularning iqtisodiy rivojlanishga ta’siri va mavjud muammolar ilmiy-nazariy hamda amaliy jihatdan tahlil qilingan. Tadqiqot obyekti sifatida O‘zbekistonning iqtisodiy salohiyati yuqori bo‘lgan hududlaridan biri — Navoiy viloyati tanlandi. Viloyatning tabiiy resurslari, ishlab chiqarish quvvatlari, geostrategik joylashuvi va kadrlar potensiali uning investitsion jozibadorligini belgilovchi asosiy omillar sifatida ko‘rib chiqildi. Shu bilan birga, tadqiqot jarayonida mavjud muammolar – infratuzilmaning yetarli darajada rivojlanmaganligi, energetika va transport-logistika tizimidagi cheklovlar, byurokratik to‘siqlar, moliyalashtirish manbalarining cheklanganligi, innovatsion faoliyatning sustligi va ekologik xatarlar aniqlab berildi. Maqolada ushbu muammolarni hal etish bo‘yicha qator takliflar ilgari surilgan: davlat-xususiy sheriklik asosida infratuzilma modernizatsiyasini jadallashtirish, investitsion jarayonlarda “yagona oynali” tizimni keng joriy etish orqali tartib-taomillarni soddalashtirish, xalqaro moliya institutlari bilan hamkorlikni kuchaytirish hamda kichik va o‘rta biznes uchun kredit va grant mexanizmlarini kengaytirish. Shuningdek, viloyat sanoatida innovatsion texnologiyalarni tatbiq etish, ilmiy-tadqiqot muassasalari va ishlab chiqarish korxonalari o‘rtasida hamkorlikni kuchaytirish hamda ekologik xavfsizlikni ta’minlashga qaratilgan “yashil iqtisodiyot” dasturlarini kengaytirish zarurligi ta’kidlandi.

Ushbu maqolada harakatlanish hisobiga elektr energiyasi ishlab chiqarish texnologiyalari va ularning qo‘llanilish imkoniyatlari tahlil qilinadi. Kinetik energiyani elektr energiyasiga aylantirishning asosiy usullari — piezoelektrik, magnit-induksiya va triboelektrik effektlar asosida ishlab chiqilgan tizimlar yoritib beriladi. Harakatdan energiya olishning zamonaviy amaliyotdagi misollari, ekologik afzalliklari va iqtisodiy samaradorligi ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, bu texnologiyaning barqaror energetika tizimlari rivojiga qo‘shadigan hissasi va istiqboldagi rivojlanish yo‘nalishlari haqida fikr yuritiladi.

Ushbu tadqiqot oliy taʼlim muassasalarida (OTM) taʼlim loyihalarini boshqarish samaradorligini oshirish strategiyalarini oʻrganadi, bunda shu bilan birga ilgʻor xalqaro tajribaga asoslanadi. Tadqiqot resurs cheklovlari, noto'g'ri texnologik integratsiya, manfaatdor tomonlarning noto'g'ri taqsimlanishi kabi asosiy muammolar ko’rib chiqadi va bu esa loyihaning kechikishiga, byudjetning ortishiga va ixtiyoriy bo’lmagan natijalarga olib keladigan parchalangan boshqaruv yondashuvlari kabi asosiy muammolarni hal qiladi. 91 nafar ishtirokchi oʻrtasida soʻrov oʻtkazish, adabiyotlarni koʻrib chiqish va loyihalarni boshqarish tizimlarini qiyosiy tahlil qilish (masalan, PMBOK, Agile, PRINCE2) oʻz ichiga olgan aralash usullar yondashuvi orqali tadqiqot global va mahalliy miqyosda oliy taʼlim muassasalaridagi joriy amaliyotlarni baholaydi. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, tuzilgan metodologiyalar, raqamli vositalar (masalan, O‘zbekistondagi HEMIS) va manfaatdor tomonlar hamkorligi resurslar taqsimotini optimallashtirish, samarasizliklarni kamaytirish va tashabbuslarni 2030 yilgacha bo‘lgan ta’lim strategiyasi kabi milliy islohotlar bilan uyg‘unlashtirish orqali loyiha muvaffaqiyatini oshirishi mumkin. Maqolada takroriy rejalashtirish va ma'lumotlarga asoslangan qarorlar qabul qilish kabi amaliy strategiyalar bilan bir qatorda loyihalarni boshqarish ko'nikmalarini majburiy o'qitish va samaradorlik ko'rsatkichlarini (KPI) qabul qilish kabi siyosat tavsiyalari taklif etiladi. Cheklovlar jug'rofiy yo'nalish va ma'lumotlarning mavjudligi, uzoq muddatli ta'sirlar va rivojlanayotgan texnologiyalar bo'yicha kelajakdagi tadqiqotlar uchun takliflarni o'z ichiga oladi. Oxir oqibat, tadqiqot yaxshi akademik natijalar va global raqobatbardoshlik uchun OTM boshqaruvini rivojlantirishga hissa qo'shadi.

Ushbu maqolada tijorat banklarini soliqqa tortishning o‘ziga xos xususiyatlari hamda ichki audit tizimini takomillashtirish masalalari ilmiy jihatdan tahlil qilingan. Banklarning soliq majburiyatlari odatiy xo‘jalik subyektlaridan farq qilishi, ularning daromad bazasi foizli daromadlar, komission to‘lovlar va moliyaviy operatsiyalardan shakllanishi yoritib berilgan. Shu bilan birga, foyda solig‘i, qo‘shilgan qiymat solig‘i, mol-mulk va yer solig‘i kabi asosiy soliqlar bank faoliyatidagi o‘rni bilan izohlangan. Xalqaro tajribada banklarga nisbatan qo‘llaniladigan maxsus soliqlar ham o‘rganilib, ularni milliy amaliyot bilan qiyosiy tahlil qilingan. Ichki auditning soliq intizomini ta’minlashdagi ahamiyati, mavjud muammolar – soliq qonunchiligining tez-tez o‘zgarishi, raqamli texnologiyalardan foydalanishdagi kamchiliklar va auditorlar malakasining yetarli emasligi ko‘rsatib o‘tilgan. Ichki auditni takomillashtirish yo‘nalishlari sifatida raqamli texnologiyalarni joriy etish, xalqaro standartlarga moslashtirish, auditorlar malakasini oshirish hamda shaffoflikni ta’minlash bo‘yicha ilmiy asoslangan takliflar berilgan. Maqola natijalari tijorat banklari faoliyatida soliqqa oid jarayonlarning samaradorligini oshirish, ichki audit tizimini kuchaytirish va moliyaviy barqarorlikni mustahkamlashga xizmat qiladi.

Bul maqalada Qaraqalpaqstan ulıwma bilim beriw mekteplerinde oqıwshılardıń óz betinshe jumısların integraciyalıq qatnas arqalı shólkemlestiriw hám jetilistiriw máseleleri ilimiy-teoriyalıq hám ámeliy jaqtan sáwlelendirilgen. Izertlew predmeti sıpatında oqıwshılardıń óz betinshe bilim alıw iskerligin nátiyjeli shólkemlestiriw procesine tásir etetuǵın pánler aralıq integraciya mexanizmleri úyrenildi. Izertlew obyekti - Qaraqalpaqstan Respublikası ulıwma bilim beriw mekteplerindegi (7-9-klasslar) sabaq hám sabaqtan tısqarı bilimlendiriw procesi. Maqalada integraciyalıq qatnastıń teoriyalıq tiykarları, aldınǵı shet el hám milliy tájiriybeler, metodika hám pedagogikalıq texnologiyalar tallanıp, jergilikli (regionallıq) ózgesheliklerdi esapqa alǵan jaǵdayda model usınıs etildi.