Ushbu maqolada Shukur Xolmirzayevning “Koʻk dengiz” hikoyasida yoritilgan til va millat tushunchalari va ular bilan bogʻliq muammolar toʻgʻrisida fikr yuritilgan. Shuningdek, adib hayoti u yashagan muhit va odamlarning uning asarlariga qanchalik ta’sir etganligiga urg‘u beriladi. Hikoyadagi o‘tgan asrda Markaziy Osiyoda ildiz otgan til g‘urur masalasi, shu bilan birga millatlarning o‘ziga xos urf-odat va an’analari va o‘zligini saqlab qolish singari o‘rtaga tashlangan masalalar tahlil qilinadi
Ushbu maqola orqali hozirgi kunda O’zbekiston xorijiy davlatlar bilan olib borayotgan iqtisodiy integratsiya, xavfsizlik va barqarorlik, madaniy va ilmiy aloqalar, shuningdek, faol tashqi siyosat yuritishning ijobiy tomonlari qisqacha yoritib berilgan.
Ushbu maqolada tilshunoslik fanining falsafa, psixologiya va sotsiologiya bilan o‘zaro aloqalari tahlil qilinadi. Tilning nafaqat aloqa vositasi, balki tafakkur, ong va jamiyat taraqqiyoti bilan chambarchas bog‘liq murakkab ijtimoiy hodisa ekani ilmiy asosda yoritiladi. Maqolada falsafa fanining tilning mohiyatini anglashdagi o‘rni, psixologiyaning nutq hosil bo‘lishi hamda idrok jarayonlariga ta’siri, shuningdek, sotsiologiyaning tilning ijtimoiy tabiati va jamiyatdagi funksiyalarini o‘rganishdagi ahamiyati tahlil etiladi. Shuningdek, psixolingvistika va sotsiolingvistika kabi yo‘nalishlar misolida tilshunoslikning ko‘p fanli (multidisipliner) xususiyati namoyon etiladi.
Ushbu maqolada o‘zbek romanchiligining shakllanishi va taraqqiyot bosqichlari tahlil qilinadi. Maqolada o‘zbek adabiyotida roman janrining vujudga kelish omillari, uning XX asr boshidan to mustaqillik davriga qadar va zamonaviy bosqichdagi rivojlanish jarayoni yoritilgan. Shuningdek, o‘zbek romanchiligining badiiy, ijtimoiy hamda falsafiy qirralari Alisher Navoiy, Abdulla Qodiriy, Oybek, Cho‘lpon, Pirimqul Qodirov, Tog‘ay Murod, Isajon Sulton kabi yozuvchilar ijodi misolida tahlil qilinadi.