Abstract. Ushbu maqolada Rossiya imperiyasi harbiy arbobi va davlat xizmatchisi Konstantin Petrovich fon Kaufmanning XIX asrda Kavkazdagi harbiy-siyosiy faoliyati yoritiladi. Muallif Kaufmanning Imom Shomilga qarshi harbiy harakatlardagi ishtiroki, Dargo va Guni kabi strategik ahamiyatga ega hududlar uchun olib borilgan janglar, shuningdek, Qrim urushi davrida Kars qal’asi atrofida olib borilgan razvedka va muhim harbiy amaliyotlar haqida so‘z yuritadi. Maqolada Kaufmanning shaxsiy fazilatlari, jumladan, uning sadoqati, harbiy jasorati, insonparvarlik tamoyillari, musulmon xalqlari bilan o‘zaro hurmat asosidagi munosabatlari va oila hayoti tafsilotlari ham keltirilgan. Tarixiy manbalar asosida tayyorlangan mazkur maqola Rossiya-Turk urushlari, Kavkaz siyosati va XIX asr harbiy-diplomatik munosabatlarini tahlil qilishda muhim ahamiyat kasb etadi.