Abstract. Mazkur maqolada O’zbek, Ingliz va Nemis tillarining nazariy fonologiya sohasining kelib chiqishi tarixi ilk bosqichidagi umumiy va o’ziga hos jihatlari yuqoridagi tillar doirasida qiyosiy tahlil qilingan. Ushbu tadqiqotni olib borishda tipologik va chog’ishtirma metodlardan foydalanildi. Unda Eski ingliz va qadimgi yuqori nemistillari, rivojlanish davridagi katta farqqa qaramay, fonologik sathi bir-biriga o’xshashligi, qadimgi turkiy til esa so’z urg’usining beqarorligi bilan farqlanishi o’rganildi. Tillarni diaxronik fonologiyasini qiyoslashga qaratilgan izlanishlar najtijasida tilshunoslar va o’quvchilarga turli fonologik qoidalarga ega tillarni o’rganish yoki tarjima qilishdagi qiyinchiliklarni tushunishi yanada osonlashadi.