Abstract. Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida ayollar tomonidan ozodlikdan mahrum qilish jazosi o‘tash tartibi va uning tarixiy rivojlanishi bosqichma-bosqich tahlil qilinadi. Tadqiqotda 1926 yilgi O‘zSSR Ahloq tuzatish mehnat kodeksi, 1970 yilgi yangilangan kodeks hamda 1997 yil qabul qilingan Jinoyat-ijroiya kodeksi doirasida ayollar uchun belgilangan huquqiy kafolatlar, imtiyozlar va ularning sharoitlari yoritilgan. Ayniqsa, homilador, emizikli ayollar va yosh bolali ayollar uchun yaratilgan yengilliklar, koloniyalar qoshida bolalar uylari tashkil etilishi, jazoni yengillashtirish imkoniyatlari alohida ko‘rsatiladi. Maqolada shuningdek, ayollar jinoyatchiligi xususiyatlari, jinoyatlarning turlari, ularning erkaklar jinoyatchiligidan farqlari hamda zamonaviy davrda ayollar tomonidan sodir etilayotgan ta’magirlik va zo‘ravonlik jinoyatlarining o‘sish tendensiyalari tahlil etiladi. Muallif ushbu sohada insonparvarlik tamoyillarining mustahkamlanishi va jinoyat-ijroiya tizimini takomillashtirish zaruriyatini asoslaydi.