12.07.2025 "Modern Science and Research" xalqaro ilmiy jurnali 1 seriyasi. Volume 4 Issue 7
Abstract. Maqolada moliyaviy natijalar auditining nazariy asoslari, amaliy ahamiyati va uni takomillashtirish zarurati chuqur tahlil etiladi. Moliyaviy natijalar – daromadlar, xarajatlar, foyda va zarar – korxonaning moliyaviy barqarorligi va investitsiyaviy jozibadorligini belgilovchi muhim ko‘rsatkichlar hisoblanadi. Ushbu natijalarni haqqoniy va ishonchli tarzda aks ettirish esa auditorlik faoliyatining markaziy vazifasidir. Mavjud amaliyotda ba’zi korxonalar moliyaviy natijalarni manipulyatsiya qilish, daromadlarni oldindan tan olish yoki xarajatlarni yashirish orqali hisobotlarni sun’iy tarzda ijobiy ko‘rsatishga harakat qilmoqda. Bunday holatlar auditorlar tomonidan aniqlanishi zarur bo‘lib, bu jarayon yuqori darajadagi professional yondashuv, texnik bilimlar va zamonaviy audit vositalarini talab etadi. Maqolada ushbu muammolarni bartaraf etish uchun ilg‘or xalqaro tajriba asosida quyidagi takomillashtirish yo‘nalishlari taklif qilinadi: xalqaro audit standartlari (ISA) asosida metodikani chuqurlashtirish, CAATs (Computer Assisted Audit Techniques) va sun’iy intellekt vositalarini auditorlik faoliyatiga keng joriy qilish, shuningdek, moliyaviy natijalarni tahlil qilishda ichki audit va tashqi auditning samarali hamkorligini yo‘lga qo‘yish. Maqolada shuningdek, moliyaviy natijalarni hisobga olishda shaffoflik va aniqlikni ta’minlovchi avtomatlashtirilgan axborot tizimlarining ahamiyati ham yoritilgan.
Keywords: moliyaviy natijalar, auditorlik faoliyati, foyda va zarar, daromadlar, xarajatlar, xalqaro audit standartlari (ISA), CAATs, raqamli audit, sun’iy intellekt, moliyaviy hisobot, ichki nazorat, audit sifati, axborot tizimlari, shaffoflik, auditorlik metodikasi.