Abstract. Hayvonlarda idrok kurtaklari (intellektual tizimlar) — bu jonli organizmlarning atrof-muhitdan kelgan ma'lumotlarni sezish, qayta ishlash va unga moslashish jarayonlarini boshqaradigan miya tuzilmalari va nerv tizimining qismlaridir. Ular hayvonlarning atrof-muhitdagi o'zgarishlarga javob berish, xavf-xatarlardan saqlanish va yashash uchun zarur resurslarni topish kabi hayotiy faoliyatlarini amalga oshirishda muhim rol o'ynaydi. Idrok kurtaklari hayvonlar turiga qarab, ularning sezgi organlaridan kelgan signalni qayta ishlash uchun javobgar bo'lgan miyaning turli qismlarida joylashgan. Hayvonlar turli sezgilar orqali atrof-muhitni anglaydilar: ko'rish, eshitish, hid bilish va teginish orqali axborot qabul qiladilar. Har bir sezgi tizimi o'ziga xos tarzda rivojlangan bo'lib, ba'zi hayvonlar (masalan, itlar va delfinlar) yuqori darajadagi sezgilarni rivojlantirgan. Hayvonlarning idrok tizimlari ekologik muhitga moslashish va omon qolish uchun evolyutsion rivojlanishning natijasi sifatida shakllangan. Maqola hayvonlar idrokining asosiy tuzilmalari va funksiyalarini, turli hayvonlarning idrok tizimlarini, ularning atrof-muhitga moslashishini va idrok kurtaklarining evolyutsion ahamiyatini yoritadi. Bu mavzu hayvonlarning intellektual qobiliyatlari va ekologik o'zaro aloqalarini tushunishga yordam beradi.